Koroner Anjiyografi

Anjiyo nedir?

Anjiyo (Koroner Anjiyografi), kalp damarlarının görüntülenmesi amacıyla yapılan bir tıbbi incelemedir. Bu işlem, kalp damarlarındaki daralma veya tıkanıklıkları tespit etmek için kullanılır. İşlem sırasında genellikle el bileği veya kasık bölgesinden bir kateter (ince tüp) damar içine yerleştirilir ve kontrast madde verilerek damarlar görüntülenir.

Anjiyo kimlere uygulanır?

Anjiyo genellikle şu durumlarda uygulanır:

Göğüs ağrısı şikayeti olanlar,
Egzersiz sırasında nefes darlığı yaşayanlar,
Kalp krizi geçirenler,
Diğer testlerde kalp damar tıkanıklığı şüphesi bulunanlar,
Kalp kapağı sorunu nedeniyle ameliyat veya girişim planlananlar.

Anjiyo nasıl yapılır?

Hazırlık

Anjiyo öncesinde hastanın aç kalması istenir ve damardan sakinleştirici ilaç verilir. El bileği veya kasık bölgesi lokal anestezi ile uyuşturulur.

İşlem

İnce bir kateter, el bileği ya da kasık bölgesinden damar içine yerleştirilir. Kateter, kalp damarlarına ulaştığında kontrast madde verilerek damarların röntgen görüntüsü alınır. Bu görüntüleme sayesinde damarlar içindeki olası tıkanıklıklar tespit edilir.

Sonuç

Anjiyo sırasında tespit edilen tıkanıklıklar tedavi edilebilir. Eğer gerekli görülürse, balon anjiyoplasti veya stent takılması gibi müdahaleler aynı seansta yapılabilir.

Anjiyonun riskleri var mı?

Anjiyo genel olarak güvenli bir işlem olarak kabul edilir. Ancak her tıbbi müdahalede olduğu gibi bazı riskler içerir. Bunlar arasında:

Kanama,
Enfeksiyon,
Damar hasarı,
Alerjik reaksiyonlar (kontrast maddeye bağlı),
Kalp krizi veya inme gibi nadir komplikasyonlar yer alır.

Bu riskler nadir görülse de, özellikle deneyimli uzmanlar tarafından yapılan anjiyolarda bu olasılık oldukça düşüktür. Ayrıca, işlem öncesinde doktorunuz size tüm riskler hakkında bilgi verecektir.

Anjiyoda ölüm riski var mı?

Günümüzde yapılan anjiyo tekniği ve kullanılan malzemeler ile ölüm riski yok denecek kadar azdır. Güncel çalışmalarda %0.05 olarak rapor edilmiştir ancak el bileğinden yapılan anjiyo işlemlerinde komplikasyonların 100 kat daha az görüldüğü de dikkate alınmalıdır.

Anjiyodan sonra dikkat edilmesi gerekenler

Anjiyo sonrasında hastalar genellikle aynı gün taburcu edilir. Ancak, işlemden sonra dikkat edilmesi gereken bazı hususlar şunlardır:

Dinlenme: İşlemden sonra 1-2 gün ağır aktivitelerden kaçınılmalıdır.
Bölge Bakımı: Kateterin yerleştirildiği bölgede morluk veya hafif şişlik olabilir. Bu normaldir, ancak aşırı ağrı veya kanama durumunda hemen doktora başvurulmalıdır.
Bol Su İçmek: Kontrast maddenin vücuttan atılmasına yardımcı olmak için bol su tüketilmesi önerilir.

Sık Sorulan Sorular

Anjiyo ağrılı bir işlem midir?

Lokal anestezi yapıldığı ve ince malzemeler kullanıldığı için, anjiyo sırasında genellikle ağrı hissedilmez. Sadece kateterin yerleştirildiği bölgede hafif bir baskı hissedilebilir.

İşlem ne kadar sürer?

Anjiyo işlemi genellikle 5-10 dakika sürer. İşlem sonrasında bir süre gözlem altında tutulursunuz.

İşlemden sonra ne zaman normal hayatıma dönebilirim?

Genellikle işlemden hemen sonra normal aktivitelerinize dönebilirsiniz. Doktorunuz izin verirse seyahat de edebilirsiniz. Aynı gün ağır bir şey kaldırmamanız ve araba kullanmamanız önerilir.

Anjiyodan sonra kalp krizi riski azalır mı?

Anjiyo, kalp damarlarındaki sorunları tespit etmek ve gerekiyorsa müdahale etmek için yapılır. Eğer tıkanıklık stent veya balon yöntemiyle açılırsa, bu işlem kalp krizi riskini azaltabilir.

Bilekten anjiyo nedir ve nasıl yapılmaktadır?

Koldan anjiyo sırasında el bileğinizdeki atardamara ince, yumuşak plastik bir kılıf yerleştirilir. Bu kılıfın içinden yine yumuşak ve ince plastik kateterler vasıtasıyla kalp damarlarının çıkış yerine ilerletilir. Kontrast madde (anjiyo boyası) kateterin içinden enjekte edilir ve hareketli röntgen filmleri dijital ortamda kaydedilir. Prosedürün bu bölümüne koroner anjio denir. Bu görüntülere ek olarak bazı özel durumlarda ileri görüntüleme ve değerlendirme yöntemleri olan intravasküler ultrason (IVUS), optik koherans tomografi (OCT) veya fraksiyonel akım rezervi (FFR) ölçümleri de yapmak gerekebilir. Tüm bu işlemler lokal anestezi ile bilekten yapılmaktadır.

Bilekten anjiyonun avantajları nelerdir?

İlk kez 1948 yılında kullanılan bilekten anjiyo 2000’li yılların başında dünyada yaygın kullanılmaya başlanmıştır. Artık çok daha ince ve yumuşak kateterlerle işlemin konforu daha da artmıştır.

El bileğinden yapılan anjiyo sonrası kanama komplikasyonları daha az gelişmektedir. Kasıktan yapılan anjiyografi sonrası hastanın 6 saat yatakta sırtüstü yatması önerilmektedir. Halbuki el bileğinden yapılan anjiyografi sonrası hasta hemen ayağa kalkabilmekte ve yaklaşık 1-2 saat sonra evine taburcu olabilmektedir. Eskiden sadece anjiyografi için kullanılan bu yöntem balon anjiyoplasti ve stent girişimlerinde de yani kalp damarlarının tedavisinde de kullanılabilmektedir.

Bu yöntemden en çok faydalanan hastalar, kilolu olan, yatakta sırt üstü yatamayacak, ortopedik sorunları olan, prostat nedeniyle sık idrara çıkan dolayısıyla erken ayağa kalkması gereken hastalar, yaşlı hastalar ve kronik akciğer hastalığı olanlardır.

Hangi anjiyo daha iyi: el bileğinden mi, kasıktan mı?

Doktorunuz hangi yöntem ile daha güvenli yapacağını düşünüyorsa o şekilde yapılmalıdır. El bileğinden anjiyo zaman içerisinde oldukça gelişmiştir. Bunun için özel malzemeler geliştirilmiştir. Kasıkta kullanılan malzemelerden daha ince yapılıdır.

El bileğinden anjiyonun en önemli avantajı, komplikasyon ihtimalini azaltmasıdır. Kasık bölgesinde oluşabilecek kanama ve şişme ihtimali el bileğinde yok denecek kadar azdır. Lokal anestezi ile yapıldığı için ağrısızdır.

Anjiyo yaklaşık 10 dakika sürer. Eğer el bileğinden yapıldıysa hemen ayağa kalkabilir ve 1-2 saat içinde taburcu olabilirsiniz. Kasıktan yapıldığında en az 5-6 saat yatakta istirahat etmeniz gerekir. Kum torbası ve sıkı bir bandaja ihtiyaç duyulur. Doktorunuzla anjiyo tekniğini konuşabilirsiniz.