Karotis Stent

Karotis (şah damarı) stentleme nedir?

Karotis anjiyoplasti ve stentleme, beyninize kan akışını yeniden sağlamak için kullanılan minimal invaziv bir işlemdir. Bu yöntemler genellikle felci önlemek amacıyla uygulanır.

Karotis arterleri (şah damarları), boynun her iki tarafında bulunan ana damarlar olup, beyninize kan taşır. Bu damarlar, yağ ve başka dokulardan oluşan plaklar ile tıkanabilir ve bu durum, beyne olan kan akışını engelleyebilir. Bu duruma karotis arter hastalığı denir ve felce yol açabilir.

İşlem sırasında, tıkalı arterin içine bir stent yerleştirilir. Böylece damar genişletilir ve kan akışı serbest bir şekilde beyninize ulaşabilir.

Karotis anjiyoplasti neden yapılır?

Karotis anjiyoplasti ve stentleme, aşağıdaki durumlarda uygulanır:

Karotis arterinde %70 veya daha fazla tıkanıklık varsa, özellikle felç geçirdiyseniz veya felç öncüsü belirtiler yaşadıysanız
Daha önce bir karotis endarterektomi geçirdiyseniz ve cerrahiden sonra yeni daralmalar yaşıyorsanız (restenoz)
Daralmanın (stenoz) yerleşimi endarterektomi ile erişilmesi zor ise

Çalışmalarda cerrahi endarterektomi ile karotis stentleme sonuçları başarı ve emniyet yönünden benzer çıkmıştır. Hangi prosedürün sizin için en güvenli olduğunu doktorunuzla konuşmanızı öneririz.

Karotis stentleme riskli midir?

Her tıbbi prosedürde olduğu gibi, komplikasyonlar yaşanabilir. Karotis anjiyoplasti ve stentlemenin bazı potansiyel komplikasyonları şunlardır:

Pıhtı atması (geçici iskemik atak, TIA): Anjiyoplasti sırasında oluşabilecek kan pıhtıları, koparak beyninize gidebilir. Bu riski azaltmak için işlem sırasında kan sulandırıcı ilaçlar verilecektir.
Stentin yeniden daralması (restenoz): Karotis stent sonrasında arterin tekrar daralma riski vardır. Bu riski azaltmak için işlem sonrası ilaçlarınızı düzenli kullanmanız ve sağlıklı yaşam kurallarına uymanız, restenoz riskini azaltacaktır.
Kanama: Kateterlerin giriş yerinde kanama veya morarma olabilir. İşlem sonrası kasık bölgesinin bir kaç saat hareketsiz kalması kanama riskini azaltacaktır.

Hazırlık

Stent öncesinde doktorunuz sağlık geçmişinizi gözden geçirir ve fiziksel muayene yapar. Ayrıca aşağıdaki tetkiklerden bir veya birkaçını önerebilir:

Ultrason ve Doppler: Karotis arterleri ses dalgaları ile görüntülenir. Daralan yerlerde kan akım hızı ölçülür.
Manyetik Rezonans Anjiyografi (MRA) veya Bilgisayarlı Tomografi Anjiyografi (CTA): Bu tetkikler, kan damarlarının detaylı görüntülerini sağlar. MRA, manyetik alanda radyo frekans dalgaları kullanırken, CTA kontrast madde ile X-ışınları kullanır.
Karotis Anjiyografi: Kateter ile şah damarına kontrast madde verilerek damarlar görüntülenir.

Beslenme ve ilaçlar

Stent öncesi beslenme hakkında talimatlar verilecektir.

İşlem öncesi gece:

Mevcut ilaçlarınızı düzenleme konusunda doktorunuzun talimatlarına uyun. Doktorunuz, özellikle bazı diyabet ilaçları, nonsteroidal anti-inflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) veya kan sulandırıcılar gibi bazı ilaçları kullanmayı bırakmanızı isteyebilir. Genellikle kan sulandırıcıların devam edilmesi işlem başarısını arttıracaktır.
Sabah alınacak ilaçları az su ile için.
Eve dönüş için ulaşım ayarlayın. Stent sonrası gece hastanede kalmanız gerekecek ve ertesi gün sedatif ilaçlar nedeniyle kendiniz araç kullanamayabilirsiniz.

Ne beklemelisiniz

Karotis stentleme, cerrahiden daha az invaziv olduğu için cerrahi işlem olarak kabul edilmez. Vücudunuzda sadece küçük bir kateter girişi ile yapılabilir.

Çoğunlukla lokal anestezi ile yapılır. Hasta uyanık kalır. İhtiyaç duyulması halinde sedatif ilaçlar ile rahatlamanız sağlanır.

İşlem öncesi

Anjiyo odasına alınır ve bir işlem yatağına uzanmanız istenir. Karotis arterin görüntüleri alınırken başınızı bir destek üzerine koyarak rahat ve sabit kalmanız sağlanır.
Kasığınız tıraş edilir ve antiseptik solüsyonla hazırlanır, vücudunuzun üzerine steril bir örtü örtülür.
Kasığınıza lokal anestezik madde enjekte edilir.
Kalp atış hızınızı ve ritminizi izlemek için göğsünüze küçük elektrotlar yerleştirilir.

İşlem sırasında

Karotis anjiyoplasti ve stentleme: Doktorunuz, genellikle kasık bölgesindeki femoral arterden yumuşak bir kateter ile girerek işleme başlar. İşlem adımları şöyledir:
- Esnek bir kateter kasıktaki artere yerleştirilir. Şah damarına ulaşacak uzunlukta yumuşak bir kateter, X-ray rehberliğinde daralmış bölgeye yönlendirilir. İşlem boyunca ağrı hissetmeyeceksiniz.
- Kontrast madde, kateter aracılığıyla karotis arterin içine enjekte edilir. Kontrast madde, yüzünüzde geçici bir sıcaklık hissi verebilir. Bu madde, daralmış arteri ve beyne olan kan akışını detaylı bir şekilde gösterir.
- Damar içinde bir filtre yerleştirilir. Bu filtre, daralmış bölgeden kopabilecek küçük parçaları yakalamak için yerleştirilir.
- Balon şişirilirerek plak yana itilir ve damar genişletilir.
- Genişlemiş damara kendi kendine genişleyerek damarın şeklini alan küçük bir metal örgü tüp (stent) yerleştirilir. Yerleştirilen stent, arterin tekrar daralmasını engellemeye yardımcı olur.
- Filtre, kateterler ve stenti taşıyan sistem çıkarılır. Kasıktaki giriş yerine jelden bir kapatma cihazı konularak veya manüel kompresyon ile kanama durdurulur.
İşlem tamamlandıktan sonra, bir kaç saat sakin bir şekilde yatmanız gerekir. Dikişe ihtiyaç olmaz, küçük bir bandaj yeterlidir. Daha sonra iyileşme alanına veya odanıza götürülürsünüz.

İşlem sonrası

Kateter giriş yerinden kanama olmaması için odanızda birkaç saat hareketsiz yatmanız gerekir. Genellikle ertesi gün sabah saatlerinde hastalar taburcu edilir.

Kateter bölgesi birkaç gün hassas, hafif şiş ve morarmış kalabilir. Delik yerinde küçük bir renk değişikliği veya küçük bir şişlik olabilir. Doktorunuz size ağrı kesici bir tablet önerebilir.

İşlem sonrası 24 saat boyunca yoğun fiziksel aktiviteler ve ağır kaldırmalardan kaçınmanız gerekebilir. Bir sonraki gün normal düzeninize dönebilirsiniz.